Archief
Fred van der Ende

Fred van der Ende

Verplaatsing beeld Machteld van Marktplein in 's-Gravenzande 'onverteerbaar'

In 's Gravenzande is begonnen met de herinrichting van het Marktplein. Als eerste is de bestrating er uit gehaald. Donderdag wordt begonnen met de bomen, én het standbeeld van gravin Machteld. De kunstenares die het beeld 25 jaar geleden maakte noemt de verplaatsing van Machteld "slecht voor het Westland en onverteerbaar".

Ingrid Rollema reageert verdrietig in haar Haagse atelier. "Machteld is ontworpen voor het Marktplein, als symbool voor 's Gravenzande en het Westland. In onze tijd waarin symbolen van eenheid zo onder druk staan is het onverdraaglijk dat ze wordt weggehaald," aldus Rollema.

Het beeld maakte ze bewust niet in haar atelier, maar in 's Gravenzande zelf, bij de Intratuin. "Zo konden de inwoners al kennis met haar maken voor ze op haar plaats stond." Honderden kinderen hebben destijds meegeholpen met het beeld, door hun duim er in te drukken. "Dan vertelde ik ze: Machteld blijft hier altijd, als jullie oud zijn kunnen jullie aan je kleinkinderen laten zien waar je duimafdruk zit."

Onderwijs

Maar al bij de onthulling wilden veel kinderen dat laten zien. Het was zo druk dat ze de dranghekken omver liepen. "Destijds was het plan ook om scholieren te onderwijzen in wie Machteld was, maar daar is weinig meer van over," zegt Rollema.

De kunstenares is niet van tevoren geïnformeerd over de verplaatsing van Machteld. "Ik werd gebeld door iemand die op de agenda van de gemeenteraad had gezien dat ze zouden stemmen over de verplaatsing. Ik heb meteen spreektijd aangevraagd. Kreeg ik drie minuten. Ze hadden niet gebeld omdat ze dachten ik dood was." Ingrid Rollema is 64.

Waar Machteld terugkeert is nog niet beslist, maar in elk geval niet op het midden van het Marktplein, daar komt meer ruimte voor terrassen. "Maar op de voet van Machteld kunnen meer mensen zitten dan aan vier terrastafeltjes," zo schampert de kunstenares.

IJsje eten

De sokkel is een veel gebruikte zitplaats, zeker op mooie dagen. "Ik kreeg een huilende opa aan de deur," zegt Rollema, "die was van 's Gravenzande naar mijn atelier in Den Haag gekomen, en hij vroeg zich af waar hij straks moet zitten om een ijsje te eten met zijn kleinzoon. Dan heb je een beeld met een functie, het is geslaagd, en dan haal je het weg. Het maakt me verdrietig."

Haar nachtmerrie is dat Machteld eindigt als rotondekunst. "In Charleville-Mézières, in Frankrijk, hebben ze het beeld van de stichter van de stad verplaatst van een centraal plein naar een rotonde. Nu denken mensen dat het de Markies van Carabas is, uit het sprookje De gelaarsde kat. Als dat hier gebeurt verandert Machteld van een voorbeeld in een willekeurig personage."

De kunstenares heeft haar hoop gevestigd op de 's Gravenzanders. "Zij moeten de raad overtuigen dat Machteld terug moet keren." Voorlopig is in de gemeenteraad alleen oppositiepartij Westland Verstandig daar voor.